Όλες τις προηγούμενες μέρες η σελίδα στο facebook Pride of Famagusta – Glory Days που ασχολείται καθαρά με την ιστορία της Ανόρθωσης δημοσίευε σπάνιο υλικό για την σχέση της Ανόρθωσης και των μελών της με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. Εμείς απλά συγκεντρώσαμε το υλικό και σας το παραθέτουμε.
Με την σειρά μας εκφράζουμε και δημόσια τα συγχαρητήρια μας στο διαχειριστή της σελίδας για την εξαίσια δουλειά που επιτελεί και στηρίζουμε την προσπάθεια του κάνοντας like στη σελίδα.
Η τελευταία συνάντηση του Διγενή με τους τομεάρχες της Ε.Ο.Κ.Α.
Η επιθυμία του θρυλικού Αρχηγού της ΕΟΚΑ και μετέπειτα επίτιμου προέδρου του συλλόγου, Στρατηγού Γεώργιου Γρίβα – Διγενή, αμέσως μετά τη λήξη του αγώνα της ΕΟΚΑ να επισκεφθεί τους τάφους και τους χώρους θυσίας των παλικαριών του προτού αναχωρήσει για την Αθήνα, δεν έγινε αποδεκτή από τους Άγγλους.
Γι’ αυτό είχε αποφασιστεί όπως ο Αρχηγός συναντηθεί μυστικά με τα ηγετικά στελέχη της ΕΟΚΑ στις 19 Μαρτίου 1959 στη Λευκωσία, δύο μέρες πριν αναχωρήσει.
Η φωτογραφία τη στιγμή που ο Αρχηγός δίνει τις τελευταίες του συμβουλές προς τους τομεάρχες της ΕΟΚΑ για το μέλλον. Σε αυτή τη συνάντηση παρόν και η ΑΝΟΡΘΩΣΗ.
Τέταρτος από δεξιά ιστάμενος ο Αντώνης Παπαδόπουλος, δεύτερος από αριστερά ιστάμενος ο Παύλος Παυλάκης, τρίτος από αριστερά καθήμενος ο Κίκης Κωνσταντίνου.
Παύλος Παυλάκης , από τα Άρδανα Αμμοχώστου.
Τομεάρχης της ΕΟΚΑ στην Αμμόχωστο και μετά Τομεάρχης επαρχίας Αμμοχώστου. Διετέλεσε πρόεδρος του συλλόγου, εμβληματική μορφή.
Η φωτογραφία αμέσως μετά τη σύλληψη του από τους Άγγλους στο σωματείο της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ στις 23/12/1955.Μαζί του συνελήφθηκε και ο Αντώνης Παπαδόπουλος. Τη σύλληψη γλίτωσε τη τελευταία στιγμή ο ήρωας Ηλίας Παπακυριακού.
”Εγώ πήγα στην Αμμόχωστο το Δεκέμβριο του 1947. Εκεί γνώρισα τον Αντώνη Παπαδόπουλο, πού ή…ταν ήδη πρωταθλητής, ποδοσφαιριστής της Ανόρθωσης. Και το Γρηγόρη Αυξεντίου. Στην Ανόρθωση έγινε η γνωριμία μας. Τα χρόνια εκείνα, δηλαδή από το 1948 που τέλειωσε το Γυμνάσιο και μέχρι να πάει στην Ελλάδα, ο Αυξεντίου κατέβαινε από τη Λύση και όταν εύρισκε δουλειά, δούλευε στο λιμάνι της Αμμοχώστου, όταν δεν εύρισκε πήγαινε στην Ανόρθωση και διάβαζε τις εφημερίδες στη βιβλιοθήκη. Εκεί τον συναντούσα τα μεσημέρια. Συνδεθήκαμε, γιατί άρεσε και στους δυο μας το πινγκ-πόνγκ. Εγώ δεν είχα μπάλα του πινγκ-πόνγκ, εκείνος είχε, και εγώ βιαζόμουνα να τελειώσω το μεσημεριανό μου φαγητό για να συναντήσω τον Αυξεντίου στην Ανόρθωση και να παίξουμε. Έτσι άρχισε η γνωριμία μαζί του.
Σας είπα αυτή την ιστορία, για να τονίσω ότι όλοι είχαμε μεγαλώσει μέσα στην Ανόρθωση. Και εμείς, που ξεκινήσαμε τον Αγώνα, στρατολογήσαμε τους υπόλοιπους μέσα από την Ανόρθωση. Ο Αντώνης Παπαδόπουλος ήταν, όχι μόνο πρωταθλητής, αλλά και γυμναστικός, μέχρι το 1955. Έπρεπε να ξεχωρίσουμε άτομα με φρόνημα, εχεμύθεια, αγωνιστικότητα, μέσα από τις γνωριμίες μας.”
25η Μαρτίου 1955 – Έτσι γράψαμε την Ιστορία
Ο Γρηγόρης Αυξεντίου φτάνει νωρίς το πρωί’ στο οίκημα της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ στην Αμμόχωστο, μαζί με το Σωτηράκη Έλληνα . Ήθελε να πάρει μια ιδέα από την οργανωτική δουλεία που έγινε στη νεολαία της πόλης , υπεύθυνος της οποίας ήταν ο αδελφικός του φίλος Αντώνης Παπαδόπουλος, λίγες μέρες πριν το μεγάλο ξεσηκωμό. Ο Γρηγόρης ειδοποιήθηκε από τον Αντώνη την προηγούμενη μέρα ότι οι μαθητές του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου (ΕΓΑ) θα παραβίαζαν το κυβερνητικό διάταγμα τω…ν Άγγλων για απαγόρευση της παρέλασης για την εθνική επέτειο.
Οι μαθητές του ΕΓΑ , αφού έκαναν την έπαρση της σημαίας στο ΓΣΕ, ξεκίνησαν για την οδό Ερμού όπου στεγαζόταν η ΑΝΟΡΘΩΣΗ. Ο Αντώνης Παπαδόπουλος , φτάνει και αυτός στο οίκημα και μαζί με το Γρηγόρη και το Σωτηράκη ανεβαίνουν στον εξώστη της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ (δεξιά πάνω όπως φαίνεται στη φωτογραφία).
Σε λίγο ακούγονται οι σάλπιγγες και τα τύμπανα.Οι Βαρωσιώτες αγουροξυπνημένοι βγαίνουν στα μπαλκόνια και χειροκροτούν τους μαθητές που παρελαύνουν αψηφώντας το διάταγμα και τους κινδύνους. Και όταν η περήφανη μαθητιώσα νεολαία περνούσε κάτω από τον εξώστη της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ , συγκινημένος ο Αυξεντίου άρχισε να χειροκροτεί και να λέει :” Άιντε ρε νεολαία να δω αν θα σταθείτε έτσι τζιαι στον αγώνα !”
Στήριζε πολλά στη νεολαία ο Γρηγόρης . Και αυτή με τη σειρά της δεν τον απογοήτευσε. Γιατί εκείνη τη μέρα στη παρέλαση έλαβαν μέρος οι Ηλίας Παπακυριακού, Πετράκης Γιάλλουρος, Παναγιώτης Τουμάζος. Παιδιά που αργότερα έπεσαν στο πεδίο της μάχης. Παιδιά που ο Αυξεντίου θα έχει για πάντα μαζί του στο πάνθεο των ηρώων.
Γεώργιος Κυριάκου Μάτσης από το Παλαιχώρι.
Θείος του ήρωα Κυριάκου Μάτση. Μέλος της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ. Ο ”Ζήνων” της ΕΟΚΑ. Ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης με πλούσια δράση στην Αμμόχωστο αρχικά και μετά σαν καταζητούμενος αντάρτης στη Πιτσιλιά δίπλα στον Γρηγόρη Αυξεντίου.
Ο αείμνηστος αγωνιστής σε συνέντευξη του πριν από χρόνια : ” Η ΑΝΟΡΘΩΣΗ ήταν το σχολείο μας. Από εκεί ξεκινούσε κάθε δράση μας και μετά εκεί καταλήγαμε. Η ΑΝΟΡΘΩΣΗ στέγασε την ΕΟΚΑ στην Αμμόχωστο”.
Αντώνης Παπαδόπουλος
Η φωτογραφία του καταζητούμενου Αντώνη Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου , και το κείμενο που γράφτηκε γι’ αυτόν χρόνια μετά στα αρχεία των Άγγλων.
PAPADOPOULOS, Antonios (One of the few terrorists from the start of the conflict on 01.04.55, he operated in Varosha/Maras, the modern section of Famagusta. On 3.9.55 he led a successful raid on Paralimni Police Station and got away with large quantities of arms and munitions. In September 1956 he escaped from Pyla/Pile Detention Camp, with Pavlos PAVLAKIS. Both spoke good English and had personalities which appealed to their guards, who relaxed their security arrangements. Papadopoulos became an EOKA Area Commander. On 3 March 1957, he surrendered, with three others, to 1 DoW Regiment as Operation Whisky Mak neared its climax on 3 March 1957. Their leader Gregoris AXFENTIOU, with whom they were hiding in a cave near Makhaeras Monastery, had ordered him. He is no longer alive. An athlete and a skilled footballer, he became the captain of Anorthosis, a Famagusta football team after independence. A stadium in Larnaca commemorates his name. The man who had a £5,000 on his head ended his days as a school headmaster.)
Kώστας Χριστοδουλίδης.
Ο ”Μάλβος” της ΕΟΚΑ. Ο επονομαζόμενος ”Σιδερένιος Τομεάρχης”. Μέλος της ΑΝΟΡΘΩΣΙΣ και Τομεάρχης Αμμοχώστου μετά τη σύλληψη του Παύλου Παυλάκη.
Ο Κώστας Χριστοδουλίδης ήταν ο άνθρωπος των έργων και όχι των λόγων. Έντιμος, ειλικρινής, πατριώτης, σεμνός, χρυσή καρδιά, αλλά αυστηρός πρώτα στον εαυτό του και μετά στους υφισταμένους του.
Πάντοτε έτοιμος να συμβουλέψει, να βοηθήσει και να δώσει σαφέστατες οδηγίες όταν ανέθετε αποστολή. Δεν ήταν τυχαίο που… το εκτελεστικό της Αμμοχώστου, κάτω από τις οδηγίες του έκανε θραύση.
Λίγους μήνες πριν το θάνατο του τον Ιούλιο του 2011 σε τηλεοπτική εκπομπή αφιερωμένη στο Μέλαθρο Αγωνιστών, διέκοψε το παρουσιαστή που ετοιμαζόταν να κλείσει την εκπομπή λέγοντάς του : ”Δεν μπορούμε να κλείσουμε μια τέτοια εκπομπή χωρίς να αναφερθούμε σε ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα του Αγώνα, την ανατίναξη της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ.”
Και εξιστόρησε το γεγονός.
Η φωτογραφία του καταζητούμενου Τομεάρχη από τα αρχεία των Άγγλων.
Mωϋσής Μάντζαλος
Μεγάλη μορφή του συλλόγου.Ποδοσφαιριστής αλλά και αθλητής του ΓΣΕ. Πρόσφερε πολλά στο σύλλογο από διάφορες θέσεις.Αγωνιστής και ηγετικό στέλεχος της ΕΟΚΑ στην Αμμόχωστο. Αδελφικός φίλος του Γρηγόρη Αυξεντίου και του Παύλου Παυλάκη. Οι τρεις τους κατέστρωσαν τα σχέδια δράσης παραμονές του αγώνα μέσα στα αποδυτήρια της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ στο ΓΣΕ.
Μόδεστος Παντελή
Ο Αυξεντίου μάζεψε την ομάδα του Λιοπετρίου στο σπίτι του Παρπούνα στο Κάτω Βαρώσι στις 11:30 στις 31/03/1955. Η ομάδα αποτελείτο από τα τέσσερα αδέλφια Παντελή , τον Ανδρέα Κάρυο και το Χρίστο Σαμάρα.
Αφού ήπιαν όλοι ένα ποτηράκι κονιάκ, ο Αυξεντίου είπε : ”Κοπέλια απόψε κτυπούμε!”
Ο Μόδεστος Παντελή (φώτο) μέσα στο κλίμα συγκίνησης που τους διακατείχε όλους είπε στο ”Μάστρο” : ” Εγώ θα είμαι ο πρώτος που θα πέσει.”
Σε λίγες ώρες θα ήταν ο πρωτομάρτυρας του έπους της θρυλικής ΕΟΚΑ.
Ο Μόδεστος επισκεπτόταν συχνά το εντευκτήριο του συλλόγου μας όπως άλλωστε μαρτυρεί επιστολή της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ, και τα εγγόνια του είναι κάθε φορά στο νότιο πέταλο.
