Παναγιώτης Τουμάζου: Ο «Ονήσιλος» της ΕΟΚΑ

Ο Παναγιώτης Τουμάζου υιός του Θεόφιλου και της Αρτεμισίας, γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 12 Ιουλίου 1939. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και το Ελληνικό Γυμνάσιο στην Αμμόχωστο και εργάστηκε για λίγο ως εκτελωνιστής.

Εντάχθηκε στον Αγώνα το 1955, ενώ ήταν ακόμα μαθητής, σε ομάδα του σχολείου στην οποία ανήκε και ο Πετράκης Γιάλλουρος και συνεργαζόταν και με τις ομάδες του Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου. Άρχισε τη δράση του με την κυκλοφορία φυλλαδίων και την αναγραφή συνθημάτων και τη συνέχισε σε ομάδες κρούσεως και ενεδρών. Το Δεκέμβριο του 1955 έλαβε μέρος σε βομβιστική επίθεση εναντίον στρατιωτικού οχήματος. Κατά την περίοδο των τουρκικών επιθέσεων, στις 20 Ιουλίου του 1958, με εντολή της Οργάνωσης επιτέθηκε μαζί με ένα συναγωνιστή του εναντίον Τούρκου πράκτορα των Άγγλων.

Προδόθηκε και καταζητήθηκε, οπότε κατέφυγε σε μια ανταρτική ομάδα του τομέα Σολέας με το ψευδώνυμο «Ονήσιλος».

«Τον Οκτώβριο του 1958», αφηγείται ο συναγωνιστής του Αντωνάκης Σολομώντος, «ενεδρεύαμε για δεκατρείς νύκτες στο δρόμο Κακοπετριάς-Καρβουνά, με εντολή του τομεάρχη μας να κτυπήσουμε. Τη δέκατη τρίτη μέρα ο Γιώτης, όπως φωνάζαμε τον Τουμάζο, έκοψε ένα κλαδί αγριελιάς, την έβαλε στην τσέπη και μας είπε: Αν πέσω, να το βρούνε οι Άγγλοι και να μάθουν ότι πολεμούμε για την ειρήνη“.  Ήμαστε τρεις. Μαζί μας ήταν και ο Ανδρέας Αγγελή. Ήταν η ώρα 7:15 το βράδυ, στις 22 Οκτωβρίου 1958, όταν εμφανίστηκαν δυο μεγάλα αυτοκίνητα με στρατιώτες. Επιτεθήκαμε, εγώ με το αυτόματο και ο Γιώτης πάτησε το διακόπτη της νάρκης. Ήμουν δίπλα του. Ο μηχανισμός της νάρκης δεν λειτούργησε και δεν εξερράγη. Ο Γιώτης ανασηκώθηκε να κτυπήσει με χειροβομβίδα. Τότε μια σφαίρα των Άγγλων τον πέτυχε στο κεφάλι.

Δοκίμασα να τον σηκώσω. Οι φλόγες όμως, που προκάλεσαν οι Άγγλοι με τα φλογοβόλα, με ζώσανε από παντού. Δεν μπόρεσα να τον μεταφέρω. Οπισθοχώρησα. Εκείνος έμεινε εκεί με το κλαδί της ελιάς στην τσέπη».

Πηγή: Κέντρο Έρευνας και Τεκμηρίωσης Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ

Πρακτικό Συλλόγου Ανόρθωσις Αμμοχώστου, της 22ας Οκτωβρίου 1958: «Ο Παναγιώτης Τουμάζος, υιός του από δεκάδων ετών μέλους του Συλλόγου μας κ. Θεόφιλου Τουμάζου, πίπτει μαχόμενος εις τα βουνά του Τροόδους ποτίζων και αυτός δια του αίματός του, το Δένδρον της Ελευθερίας.»

Panayiotis Toumazos

Φωτογραφία: Σελίδα Pride of Famagusta – Glory Days

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ