1η Απριλίου 1955, ημέρα Εθνικής Παλιγγενεσίας, ημέρα που γράφτηκε με γράμματα χρυσά στις κατακόκκινες απ’ το αίμα των ηρώων σελίδες της Ιστορίας των Ελλήνων της Κύπρου. Ιστορία που δοξάστηκε από την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό τους!
Οι Έλληνες της Κύπρου, ανέλαβαν ένοπλη δράση με μόνο σκοπό την αυτοδιάθεση του Ελληνισμού της Μεγαλονήσου και την πολυπόθητη Ένωση με το Μητροπολιτικό Ελληνισμό. Αγώνας τίμιος και άδολος, άνισος μα καθαρός, ωραίος και δύσκολος. Μια χούφτα αμούστακων παλικαριών, απέναντι στην πολεμική μηχανή μιας Αυτοκρατορίας. Το φρόνημα των Ελλήνων, των υπόδουλων Κυπρίων, κόντρα στον αδίστακτο βάρβαρο κατακτητή. Η ωραία μας Ανόρθωσις, το σωματείο της Αμμοχώστου, δεν μπορούσε να απουσιάζει ούτε στιγμή από την προσπάθεια ολοκλήρου του Κυπριακού Ελληνισμού για αποτίναξη του Αγγλικού ζυγού!
«Αναγνωστήριον Ανόρθωσις» ήταν το πρώτο όνομα του συλλόγου μας. Ένας χώρος μελέτης των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, ο τόπος που τα Πατερικά κείμενα διασταυρώνονταν με τις νουθεσίες των μεγαλυτέρων και περνούσαν στις ψυχές της νεολαίας των Βαρωσίων… Κάπως έτσι μεγάλωσε ο Γρηγόρης Αυξεντίου παρέα με τον Αντώνη Παπαδόπουλο, αυτά θαύμασαν ο Κυριάκος Μάτσης κι ο Παυλής Παυλάκης κι έγιναν φανατικοί Ανορθωσιάτες.
«Μουσικός, Φιλολογικός και Φιλανθρωπικός Σύλλογος Ανόρθωσις» μετονομάσθη το σωματείο μας. Ποια μεγαλύτερη φιλανθρωπία από του να αγωνιστείς για την ελευθερία της πατρίδας σου και των αδερφών σου; Αυτό θα σκέφτηκαν ο Ηλίας Παπακυριακού και ο δάσκαλος Φώτης Πίττας, πέφτοντας ηρωικά έξω απ’ τον αχυρώνα του Λιοπετρίου. Πεθαίνοντας με το χαμόγελο στα χείλη, μαζί με τον Χρίστο Σαμάρα και τον Ανδρέα Κάρυο. Υπάρχει καλύτερη μουσική από τα τραγούδια της Λευτεριάς που αντηχούσαν στ’ αυτιά του Αντρέα Δημητρίου όταν οδηγούνταν στην αγχόνη; Πετράκης Γιάλλουρος, Παναγιώτης Τουμάζος, Θεοδόσης Χατζηθεοδσίου, Αλέκος Κωνσταντίνου, ήταν ο πρόσθετος φόρος αίματος που πλήρωσε η Αμμόχωστος στον Χάροντα, προκειμένου να κατακτήσει τη Λευτεριά.
Αλήθεια, πόσο διαφορετική θα ήταν η ΕΟΚΑ δίχως τη δράση των Αμμοχωστιανών; Και πώς θα δρούσαν οι Αμμοχωστιανοί, αν δεν γαλουχούνταν με τις αρχές και αξίες που ενέπνευσαν τους ιδρυτές της Ανορθώσεως και μέσω αυτής διαπότισαν τους αθλητές, τα μέλη και τους φίλους της; Πού θα καταστρώνονταν τα σχέδια επιθέσεων, αν τα αποδυτήρια της Μεγάλης Κυρίας δεν δρούσαν ως στρατηγείο και το οίκημα του Σωματείου σαν ορμητήριο; Τριανταοκτώ από τους εκατόν-οκτώ συνολικά πεσόντες στον Αγώνα, προέρχονταν από την πόλη και επαρχία Αμμοχώστου. Αναμφισβήτητα, η πόλη μας είχε τη μεγαλύτερη συμβολή, έμπρακτη, στην απελευθέρωση.
Η «Ανόρθωσις» αντιστέκεται στον Άγγλο κατακτητή, η «Ανόρθωσις» δεν κάμπτει το φρόνημα και αποζητά Λευτεριά και Ένωση. Φτάνει στη μέγιστη στιγμή της Ιστορίας της όταν ανατινάσσεται το οίκημά της, την 8η Ιουλίου 1958. «Πλανάσθε, το πνεύμα της Ανορθώσεως δεν πτοάται, δεν καταστρέφεται και η ωραία μας Ανόρθωσις ως ο Φοίνιξ, αενάως αναγεννάται δια να συνεχίσει την ιστορικήν και μεγάλην πορεία της» διεκήρυξε ο Πρόεδρος Αναστάσιος Οικονομίδης. Έτσι κι έγινε, ο Φοίνικας, αναγεννήθηκε μέσα απ’ τις στάχτες του για να μεγαλουργήσει και πάλι!
Ας γίνει η 1η του Απρίλη, φάρος φωτεινός και καθοδηγητής για ολόκληρο τον Κυπριακό Ελληνισμό. Η Ελευθερία θέλει αρετήν και τόλμην και το παράδειγμα του ωραίου αγώνα του 1955-59 είναι ακόμα νωπό. Δόξα και τιμή στους πρώτους «Μαχητές», τους «Μαχητές της Ελευθερίας» που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για όλους εμάς…
