Σας παραθέτουμε ένα ρεπορτάζ από την εφημερίδα “Αλήθεια”, που αναφέρεται στη διάσωση του φωτογραφικού λευκώματος του Γυμνασίου Αμμοχώστου. Σε μία από τις φωτογραφίες του λευκώματος, διακρίνεται και ο επίτιμος Πρόεδρος του σωματείου μας και ήρωας της ΕΟΚΑ, Γρηγόρης Αυξεντίου.
Το ρεπορτάζ: (Του δημοσιογράφου Παναγιώτη Χατζηδημητρίου, όπως δημοσιεύεται σήμερα Κυριακή 10/03, στην εφημερίδα “Αλήθεια”).
Ο 67χρονος Ανδρέας Α. Ασσιώτης από τη Γιαλούσα, είναι ο άνθρωπος που διέσωσε το ιστορικό φωτογραφικό λεύκωμα του Ελληνικού γυμνασίου Αμμοχώστου, αγοράζοντάς το από Τουρκοκύπριο γύρω στο 1989-1990, στο Λονδίνο. Ωστόσο νιώθει πικρία γιατί κάποιοι προσπάθησαν να οικειοποιηθούν, όπως υποστηρίζει, την πράξη του, διαβάλλοντάς τον, καταλογίζοντάς του χαρακτηρισμούς, όπως κλεπταποδόχος και αρχαιοκάπηλος. Η πράξη του Ασσιώτη να διασώσει το φωτογραφικό αρχείο του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου αναγνωρίστηκε και τιμήθηκε το 1996 από την τότε υπουργό Παιδείας Κλαίρη Αγγελίδου.
Το φωτογραφικό λεύκωμα του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου ανατυπώθηκε ως βιβλίο από το Κρατικό Αρχείο το 2007. Ένα αντίγραφο αποστάληκε στον κ. Ασσιώτη τιμής ένεκεν από την Έφορο Κρατικού Αρχείου Ευφροσύνη Παρπαρίνου. Στους προλόγους που έγιναν στην έκδοση του Κρατικού Αρχείου από διάφορα πρόσωπα, δεν γίνεται καμιά αναφορά στο ρόλο του Ανδρέα Ασσιώτη στη διάσωση του φωτογραφικού λευκώματος και αυτό τον ενόχλησε ιδιαίτερα. Ο κ. Ασσιώτης σημειώνει μάλιστα ότι στους προλόγους δεν αποτυπώνεται η πραγματικότητα για το πώς διασώθηκε το φωτογραφικό λεύκωμα.
ΕΤΣΙ ΤΟ ΔΙΕΣΩΣΑ
Ο Ανδρέας Ασσιώτης είχε δημιουργήσει γύρω στο 1976 σε περιοχή του Λονδίνου, όπου διαμένουν πολλοί Τουρκοκύπριοι, βιομηχανία ρούχων. Από τους 60 υπαλλήλους του, οι 50 ήταν Τουρκοκύπριοι. Γύρω στο 1989-1990 είχε εμφανιστεί στο γραφείο του Ασσιώτη ο 50χρονος τότε Τουρκοκύπριος Σεμμέτης από τη Γαλάτα και του πρότεινε να του πωλήσει το φωτογραφικό λεύκωμα του Γυμνασίου Αμμοχώστου. Ο Σεμμέτης είχε κακό παρελθόν και δεν ήταν από την καλή πάστα των Τουρκοκυπρίων. «Θυμάμαι -μας ανέφερε ο κ. Ασσιώτης – τον Μεμμέτη να έρχεται στο γραφείο μου με μια μαξιλαροθήκη έχοντας μέσα το Λεύκωμα.
Την περίοδο αυτή Τουρκοκύπριοι μετέφεραν στο Λονδίνο διάφορα κλοπιμαία αντικείμενα και κειμήλια προερχόμενα από τα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου και τα οποία ανήκαν σε Ελληνοκύπριους. Ο κ. Ασσιώτης απευθυνόμενος στον Μεμμέτη του είχε πει ότι θα επικοινωνούσε με διάφορους Ελληνοκύπριους παράγοντες για το λεύκωμα και θα επανερχόταν.
Όπως μας είπε τηλεφώνησε σε διάφορα πρόσωπα στην Κύπρο και στο Λονδίνο με σκοπό να ενδιαφερθούν ώστε να αγοραστεί και να διασωθεί το ιστορικό αυτό φωτογραφικό λεύκωμα. Ωστόσο σημειώνει ο κ. Ασσιώτης κανένας δεν ενδιαφέρθηκε. Ο Ανδρέας Ασσιώτης, όπως μας είπε τηλεφώνησε στη δημοσιογράφο Φανούλλα Αργυρού, αλλά και στον γνωστό παράγοντα της Παροικίας, Μιχάλη Έλληνα, οι οποίοι ήρθαν στο γραφείο του και είδαν το λεύκωμα. Ήταν ενήμεροι επίσης και οι δύο για την έλλειψη ενδιαφέροντος για να αγοραστεί το λεύκωμα.
Ο Μιχάλης Έλληνας είχε πει στον Ανδρέα Ασσιώτη, ο οποίος ήταν ευκατάστατος, αν μπορούσε να διασώσει το λεύκωμα θα το έκανε. Μια νύκτα ο Μεμμέτης πήγε στο καζίνο και έφαγε τα λεφτά του και ήθελε αμάν – αμάν χρήματα και αποτάθηκε στον Ασσιώτη, ο οποίος του έδωσε 330 στερλίνες με αντάλλαγμα το ιστορικό φωτογραφικό λεύκωμα του Γυμνασίου Αμμοχώστου. Όταν διέσωσα το λεύκωμα, μας είπε ο κ. Ασσιώτης, το είχα στο γραφείο μου, για αρκετό καιρό και ερχόταν ο κόσμος και το έβλεπε. Αυτό δεν γινόταν στα κρυφά, σημείωσε.
Στη συνέχεια το λεύκωμα ο κ. Ασσιώτης το μετέφερε στο σπίτι του και το παρουσίασε μάλιστα στον στενό τότε συνεργάτη του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γιώργου Βασιλείου, δάσκαλο Καστελάνο. Ο Καστελάνος είχε έρθει στην Αγγλία και ο Ασσιώτης του έκανε τραπέζι, αφού ήταν ο δάσκαλός του στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου Γιαλούσας.
Ο Καστελάνος έκανε εισήγηση στο ζεύγος Ασσιώτη να μεταφέρουν το λεύκωμα στην Κύπρο για σκοπούς τηλεοπτικής παρουσίασής του σε εκπομπή του ΡΙΚ. Ο Ασσιώτης είχε πει μάλιστα στον Καστελάνο ότι διέσωσε το λεύκωμα και είχε την επιθυμία να το παραδώσει ο ίδιος στο Γυμνάσιο Αμμοχώστου, με την επιστροφή στην κατεχόμενη πόλη.
Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ
Ο Ασσιώτης στο μεταξύ, δάνειζε το λεύκωμα σε διάφορους Ελληνοκύπριους της Παροικίας για να δουν φωτογραφίες τους και το επέστρεφαν πίσω. Ένας από αυτούς που πήρε το λεύκωμα, ίσως για να δείξει πρόσωπο, το παρέδωσε στην κυπριακή πρεσβεία στο Λονδίνο. Το λεύκωμα στη συνέχεια στάλθηκε στην Κύπρο με τον διπλωματικό σάκο. Παράλληλα από την πλευρά της πρεσβείας και όχι μόνο υπήρξε δυσφήμιση σε βάρος του Ανδρέα Ασσιώτη, όπως ο ίδιος υποστηρίζει, σε σημείο που να χαρακτηρίζεται κλεπταποδόχος και αρχαιοκάπηλος.
Με έκαναν ρεζίλι, σημείωσε με παράπονο ο Ασσιώτης, ο οποίος για να καθαρίσει το όνομά του προσέλαβε δικηγόρο με κόστος 3.500 αγγλικές λίρες. Όλα αυτά έγιναν γύρω στο 1991- 1992. Κίνητρο των ενεργειών σε βάρος του, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν να οικειοποιηθούν κάποιοι την πράξη της διάσωσης του λευκώματος που έγινε με τα δικά του λεφτά. Αυτά που λέω μπορεί να τα επιβεβαιώσει η Φανούλλα Αργυρού και ο δάσκαλος Καστελάνος, υπογράμμισε ο κ. Ασσιώτης.
Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ
Όταν ο Ανδρέας Ασσιώτης επέστρεψε μόνιμα στην Κύπρο το 1997, επί διακυβέρνησης Κληρίδη επισκέφθηκε την υπουργό Παιδείας Κλαίρη Αγγελίδου την οποία ενημέρωσε για το ιστορικό λεύκωμα και τον τρόπο που ο ίδιος το διέσωσε. Η υπουργός Παιδείας τίμησε τον Ασσιώτη για την πράξη του αυτήν. Το λεύκωμα φωτογραφιών κατέληξε στο Κρατικό Αρχείο και ανατυπώθηκε σε βιβλίο το 2007.
Στο ανατυπωμένο λεύκωμα σύμφωνα με τον κ. Ασσιώτη κάποιες φωτογραφίες δεν περιελήφθησαν. Θυμούμαι μια χαρακτηριστική φωτογραφία, μας είπε, με τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο έξω από το Γυμνάσιο Αμμοχώστου να δίνει την ποιμαντική ράβδο του στον Γλαύκο Κληρίδη, ώστε να τραβήξει πάνω τα ζωνάρια του.
Φωτογραφικό υλικό:
[nggallery id=55]