Ανακοίνωση για την ιστορική επέτειο της 15ης Ιανουαρίου εξέδωσε νωρίτερα σήμερα ο Σύλλογος.
Αναλυτικά πιο κάτω
Μέρα ιστορική και επέτειος υπέρλαμπρη για την Κύπρο η 15η του Γενάρη, καθώς συμπληρώνονται 75 χρόνια από την απόλυτη έκφραση της βούλησης του λαού της για εθνική ολοκλήρωση και Ένωση με τη Μητέρα Ελλάδα. Το Ενωτικό Δημοψήφισμα που οργάνωσε η Εθναρχία από τις 15 μέχρι και τις 22 Ιανουαρίου 1950, αποτελεί σημείο αναφοράς στην ιστορία του τόπου μας και την πιο ξεκάθαρη έκφραση της επιθυμίας των Κυπρίων που καταγράφηκε.
Η Ανόρθωσις Αμμοχώστου, δε θα μπορούσε παρά να ανταποκριθεί και σε αυτό το εθνικό κάλεσμα, όπως πράττει από ιδρύσεως και για 114 τόσα χρόνια. Από τις 3/10/1949 το Δ.Σ. ανακήρυξε τον Α.Μ. Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ.κ. Μακάριον Β’ (σημ. συν. Εμπνευστή του δημοψηφίσματος) σε επίτιμο πρόεδρο του Συλλόγου, ενώ η Γενική Συνέλευση στις 16 του ίδιου μήνα στέλνει ακόμα πιο ξεκάθαρο το μήνυμα: «Διακηρύττει την αφοσίωσιν των μελών προς τα εθνοσωτήρια κελεύσματα της Εθναρχίας προς την ακατάλυτον και έμμονον αξίωσιν του Κυπριακού λαού δι Ένωσιν και Μόνον Ένωσιν».
Έτσι, όταν η αποικιακή κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα της Εθναρχίας για αυτοδιάθεση των Κυπρίων και αποφασίστηκε να διενεργηθεί με τη δική τους και μόνο βούληση, ο Σύλλογος ήταν έτοιμος.
«Ο Σύλλογος λαμβάνει ενεργόν μέρος εις το διοργανωθέν υπό του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Β’ Ενωτικόν Δημοψήφισμα», αναφέρουν χαρακτηριστικά τα πρακτικά του Συλλόγου της 15ης Ιανουαρίου 1950.
Τα αποτελέσματα βοούν και δεν αφήνουν το παραμικρό περιθώριο αμφισβήτησης: από το σύνολο των 224.747 Εγγεγραμμένων στους καταλόγους, υπέγραψαν το «Αξιούμεν την Ένωσιν της Κύπρου με την Ελλάδα» 215.108 ή ποσοστό 95.71%. Ουδείς καταψήφισε ενώ από το 4.29% που απείχε σημαντικό μέρος αφορούσε κυβερνητικούς υπαλλήλους στους οποίους απαγορεύθηκε αυστηρά η συμμετοχή.
«Πανηγυρικώς ούτω και θριαμβευτικώς διετρανώθη και ενώπιον πάντων, ενώπιον Κυβερνήσεων και λαών, διεκηρύχθη η μοναδική, ομόθυμος, στερρά και αδάμαστος θέλησις του Ελληνικού Κυπριακού λαού… όπως ενωθή μετά της ελευθέρας Μητρός Ελλάδος», ανέφερε το σχετικό ανακοινωθέν της Εθναρχίας στις 27/1/1950 με τα επίσημα αποτελέσματα.
Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, με όλες τις υπογραφές, δέθηκαν σε τέσσερις σειρές από 18 τόμους η κάθε μια, και αποφασίσθηκε, οι τρεις σειρές τόμων να δοθούν στην Ελληνική Κυβέρνηση, την Αγγλική Κυβέρνηση και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Παρόλη όμως την εκπεφρασμένη βούληση των Ελλήνων της Κύπρου, οι Βρετανοί αγνόησαν το Δημοψήφισμα και το αποτέλεσμα το οποίο είχε. Εξέλιξη που αναπόφευκτα προκάλεσε τον ένοπλο εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59.
Για την ιστορία, αναφέρουμε τα αποτελέσματα των Ενοριών των Βαρωσίων και της Επαρχίας Αμμοχώστου με τον αριθμό των υπογραφόντων στο Ενωτικό Δημοψήφισμα όπως ανακοινώθηκαν:
Βαρώσια: Άγιος Γεώργιος Εξωρινός 307, Αγία Ζώνη 2028, Άγιος Λουκάς 1100, Άγιος Μέμνων 552, Άγιος Νικόλαος 2490, Αγία Παρασκευή 1375, Τίμιος Σταυρός 1301.
Επαρχία Αμμοχώστου: Άγιος Νικόλας Λευκονοίκου 202, Αγία Νάπα Αμμοχώστου 393, Άγιος Γεώργιος Σπαθαρικού 252, Άγιος Σέργιος 894, Άγιος Ηλίας Καρπασίας 72, Άγιος Θεόδωρος Καρπασίας 395, Άσσια (Αγ. Γεώργιος) 622, Αφάνεια 232, Αγκαστίνα 420, Αρναδί 138, Αυγόρου 907, Αχνα 1076, Αχερίτου 483, Αρδανα 309, Ακανθού 1096, Βατυλή 872, Βιτσάδα 117, Βούφες 61, Βουκολίδα 226, Βασίλι Καρπασίας 250, Βαθύλακας 347, Γέναγρα 186, Γαϊδουράς 177, Γύψου 750, Γεράνι 163, Γαστριά 186, Γιαλούσα (Αρχάγγελος και Αγ. Μαρίνα) 1546, Γιαλούσα (Αγ. Τριάδα) 672, Δερύνεια 873, Δαυλός 416, Έγκωμη Αμμοχώστου 360, Κοντέα Αμμοχώστου 656, Καλοψίδα 451, Κώμη Κεπήρ 600, Κώμη Γιαλού 557, Κοιλάνεμος 65, Λιμνιά Αμμοχώστου 695, Λύση 1717, Λευκόνοικον (Αρχάγγελος )721, Λευκόνοικον 612, Λυθράγκωμη 151, Μουσουλίτα 115, Μαραθόβουνος 1096, Μηλιά Αμμοχώστου 651, Μάνδρες 215, Μακράσυκα 320, Μελάναρκα 110, Νέτα 117, Παραλίμνι 1585, Πυργά Αμμοχώστου 301, Πραστειό Μεσαορίας 612, Περιστερώνα Αμμοχώστου 331, Πηγή Αμμοχώστου 600, Πατρίκι 466, Ριζοκάρπασο (Αγία Τριάς) 787, Ριζοκάρπασο (Άγιος Συνέσιος) 1213, Σωτήρα Αμμοχώστου 569, Στρογγυλό 112, Στύλλοι 330, Σύγκρασις 116, Σπαθαρικόν 215, Τρυπημένη 307, Τρίκωμο (Αγ. Γεώργιος 622, Τρίκωμο (Παναγιά) 612, Ταύρου 207, Φρέναρος 631, Φλαμούδι 220.
