Αντώνης Παπαδόπουλος: το πρότυπο ανθρώπου, αθλητή και εκπαιδευτικού

Συμπληρώνονται σήμερα, 2 Αυγούστου 2024, 43 χρόνια από το θάνατο του Αντώνη Παπαδόπουλου (2 Αυγούστου 1981). Ενός ανθρώπου που συμπύκνωνε αρετές σπάνιες, όπως είναι το ήθος, η αριστεία, η ανιδιoτελής προσφορά και η αγάπη για την ελευθερία και την πατρίδα. Η σπουδαία και πολύπλευρη του δράση δίκαια τον κατατάσσουν στις ιστορικές μορφές της Ανόρθωσης Αμμοχώστου, αλλά και ολόκληρου του Ελληνισμού.

Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 26 Μάιου 1929. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Αμμοχώστου και σπούδασε στη Γυμναστική Ακαδημία Αθηνών απ’ όπου αποφοίτησε το 1953. Εργάστηκε ως καθηγητής γυμναστικής στην Αμμόχωστο και μετά τον θάνατο του Διαγόρα Νικολαΐδη (1968) διορίστηκε στη θέση προϊσταμένου Σωματικής Αγωγής, θέση που διατήρησε μέχρι του ξαφνικού θανάτου του. Υπήρξε πρότυπο ανθρώπου, αθλητή και εκπαιδευτικού. Ήταν πολυσύνθετος αθλητής στίβου, ποδοσφαιριστής άριστος, πετοσφαιριστής με σπάνια χαρίσματα. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του αποτελούσε μέλος της προολυμπιακής ομάδας Ελλάδος για τους Ολυμπιακούς αγώνες του Ελσίνκι (1952) και ταυτόχρονα ποδοσφαιριστής σε ομάδες πρώτης εθνικής κατηγορίας. Υπήρξε πρωτεργάτης στη δημιουργία τμήματος αθλητισμού στην ομάδα της ΑΕΚ Αθηνών και σημαιοφόρος της σε κάθε αθλητική της δραστηριότητα.

Αναλυτικότερα, κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ελλάδα ο Αντώνης Παπαδόπουλος είχε δημιουργήσει εκεί το «πρότυπο του αθλητή» κατά γενική ομολογία κι είχε χαρακτηριστεί ως πραγματικά ταλαντούχος, με ήθος και σπάνιο ταλέντο. Κατείχε δε τις ιδιαίτερα τιμητικές θέσεις του σημαιοφόρου της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής και της αθλητικής ομάδας της Α.Ε.Κ. Αθηνών. Στις 10 Μαϊου 1953 δημιούργησε πραγματικό ενθουσιασμό στις 30.000 των θεατών στο Παναθηναϊκό Στάδιο, εκτελώντας με θαυμαστή ακρίβεια ασκήσεις ενόργανης γυμναστικής στις επιδείξεις της Ε.Α.Σ.Α., μάλιστα ο τύπος έγραψε πως επρόκειτο για θέαμα «μυσταγωγίας και κάλλους». Από την Ε.Α.Σ.Α. αποφοίτησε με άριστα (βαθμό μοναδικό) και με το «Χρυσάφειο» βραβείο. Προσέφερε υπηρεσίες, αφιλοκερδώς, ως προπονητής και ποδοσφαιριστής στην Ανόρθωση Αμμοχώστου και στον Γυμναστικό Σύλλογο «Ευαγόρας», του οποίου υπήρξε αθλητής και προπονητής.

Στα χρόνια που ακολούθησαν εργάστηκε ως καθηγητής, επιθεωρητής, προϊστάμενος σωματικής αγωγής. Ανέλαβε επίσης τα αξιώματα του προέδρου της ΤΕΣΚ, του μέλους της επιτροπής του Κ.Ο.Α. και του μέλους της επιτροπής του Σ.Ε.Γ.Α.Σ. Εργάστηκε ιδιαίτερα σκληρά για προώθηση του αθλητισμού στην Κύπρο, ο οποίος οφείλει σ’ αυτόν πολλά επιτεύγματά του, ακόμη και παγκόσμιες διακρίσεις (όπως οι διεθνείς επιτυχίες Κυπρίων μαθητών στην Ορλεάνη και στη Λίλλη). Εξάλλου αθλητές μαθητές του διακρίθηκαν διεθνώς από τις τάξεις της εθνικής ομάδας της Ελλάδος. Γενικότερα, ως καθηγητής σωματικής αγωγής στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου μεταλαμπάδευσε στις ψυχές των μαθητών του το αθλητικό πνεύμα και δημιούργησε εκλεκτές αθλητικές ομάδες από τις οποίες αναδείχθηκαν εξαίρετοι αθλητές.

Ως άνθρωπος, ο Αντώνης Παπαδόπουλος είχε κερδίσει την καθολική αγάπη για το ήθος, την εντιμότητα και την ακεραιότητα του χαρακτήρα του. Τις ίδιες κολακευτικές εντυπώσεις απεκόμισαν και οι ξένοι, ιδίως οι καθηγητές και συμμαθητές του στις μετεκπαιδεύσεις του στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Αγγλία.

Οι επιδόσεις του στον κλασσικό αθλητισμό αποτελούσαν κυπριακές επιδόσεις. Διακρίθηκε σε όλες τις κατηγορίες αγωνισμάτων στίβου: άλματα, δρόμους κ.α.. Υπήρξε ο θεμελιωτής της νεώτερης ολυμπιακής γυμναστικής. Προικισμένος με σπάνια σωματικά και ψυχικά προσόντα συνέχισε τον αθλητισμό για ολόκληρες δεκαετίες. Είναι χαρακτηριστικό της μακροχρόνιας προσφοράς του το γεγονός πως για πρώτη φορά κατέρριψε την επίδοση στο άλμα επί κοντώ το 1947 και για τελευταία μετά από 16 χρόνια (1963).

Η προσφορά του στον εθνικό αγώνα 1955-59 υπήρξε αδιαμφισβήτητη. Αδελφικός φίλος και συναγωνιστής του υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου. Ως μέλος της ΕΟΚΑ από την αρχή του αγώνα, με το ψευδώνυμο «Ἀγρας», προμήθευε την οργάνωση με εκρηκτικές ύλες πριν και κατά τα πρώτα στάδια του αγώνα. Διενήργησε επίσης καταδρομικές επιχειρήσεις στο Παραλίμνι (3 Σεπτεμβρίου 1955) και στο λιμάνι Αμμοχώστου (10 Οκτωβρίου 1955), συναποκομίζοντας οπλισμό από αποθήκες της αστυνομίας, επικεφαλής ομάδας συναγωνιστών του. Οργάνωσε επίσης ομάδες νεολαίας στην πόλη και επαρχία Αμμοχώστου. Συνελήφθη ύστερα από προδοσία, τον Δεκέμβριο του 1955, και κλείστηκε στο κρατητήριο Πύλας, απ’ όπου όμως κατόρθωσε να δραπετεύσει με τρόπο παράτολμο, τον Σεπτέμβριο του 1956. Ανέβηκε τότε στο βουνό κι εντάχθηκε στην αντάρτικη ομάδα του Γρηγόρη Αυξεντίου. Μετά τη σύλληψή του στον Μαχαιρά (3 Μαρτίου 1957) και τον ηρωικό θάνατο του Αυξεντίου εκεί, υπέστη φρικτά βασανιστήρια προτού καταλήξει στις Κεντρικές Φυλακές. Εκεί κατόρθωσε να οργανώσει τους κρατουμένους και να σχεδιάσει μια ομαδική απόδραση, όμως τον πρόλαβαν οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου και το τέλος του αγώνα.

Τόσο όσο ζούσε όσο και μεταθανάτια, απενεμήθησαν στον Αντώνη Παπαδόπουλο πολλές τιμές και διακρίσεις. Το 1991 εξεδόθη από τον Πάνο Μυρτιώτη μια βιογραφία του. Μεταξύ των τιμητικών διακρίσεων που καθιερώθηκαν προς διατήρηση της μνήμης του ήταν και η ονομασία του σταδίου της Ανόρθωσης Αμμοχώστου στην προσφυγιά, σε στάδιο «Αντώνης Παπαδόπουλος» (Λάρνακα).

Με το άκουσμα του θλιβερού μαντάτου έγραψε, μεταξύ άλλων, στην οικογένεια του Αντώνη Παπαδόπουλου ο αγαπημένος του Διευθυντής της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής Αθηνών, Κλεάνθης Παλαιολόγος:

«Ο Αντώνης Παπαδόπουλος ήταν μια καθαρή προσπάθεια του δημιουργικού πνεύματος. Απόδειξη τα έργα του, τα δημιουργήματα του, οι παλληκαριές του. Καλός με την πληρότητα που δίνει στη λέξη η αρχαία της έννοια. Μέσα από το σύντομο πέρασμα της ζωής πέτυχε να δημιουργήσει τόσα πολλά, ώστε τώρα, που τόσο ξαφνικά ήλθεν ανελέητος ο θάνατος, να φανεί πως ήρθε να στεφανώσει μιαν άξια ζωή. Ο ξαφνικός χαμός σου μπορεί να θεωρηθεί η πνευματική κατάκτηση του θανάτου».

Η περιληπτική σκιαγράφηση του ανθρώπου Αντώνη Παπαδόπουλου, του αγωνιστή, του αθλητή, του γυμναστή, του παράγοντα, με όση γλαφυρότητα κι αν επιχειρηθεί να περιγραφεί επ’ ουδενί αποτυπώνει το έργο, το μεγαλείο και τη προσφορά του. Έστω ήκιστα. Την Πάναγνη και φωτεινή μορφή του ας την διαφυλάξουμε και ας τη μεταδώσουμε στις νέες γενεές σαν παρακαταθήκη. Για να αξιωθεί η Κύπρος να δει κι άλλες τέτοιες μορφές.»

Η μνήμη του μας συνοδεύει και το παράδειγμα του μας εμπνέει. Από το 1986, το όνομα του κοσμεί το ιδιόκτητο στάδιο της Ανόρθωσης Αμμοχώστου, προσωρινή μας έδρα στην προσφυγιά, «Στάδιο Αντώνης Παπαδόπουλος». Ως ελάχιστη ένδειξη τιμής, αναγνώρισης και μνήμης. Το 1998 (28/1/1998) τελέστηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του, η οποία τοποθετήθηκε έξω από το στάδιο.

Πηγές:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Ένας αιώνας Ανόρθωσις Αμμοχώστου (σελ. 154-161)

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ