Απόσπασμα από το βιβλίο του Τάκη Μιχαήλ: “Όταν η μπάλα μιλούσε κυπριακά”.
Πάμπος Χαραλάμπους: Ένας μεγάλος κύριος στην αγκαλιά της Μεγάλης Κυρίας
Από το δημοτικό σχολείο της συνοικίας Αγίας Ζώνης στο Βαρώσι μέχρι να πάει στο σπίτι ο Πάμπος έκανε τριάντα σταθμούς. Όπου έβλεπε χωράφι, και ήταν πολλά τότε, ορμούσε μέσα με τους φίλους του να παίξει μπάλα. Καθόταν στο τραπέζι να φάει, τα άφηνε στη μέση για να τρέξει στο δρόμο να κλοτσήσει ότι βρει μπροστά του. Καθόταν να διαβάσει, οργάνωνε την έξοδο του από τον φεγγίτη του σπιτιού, αναγκάζοντας τον πατέρα του να του κλείσει την έξοδο. Παρόλα αυτά ο Πάμπος ήταν ένας άριστος μαθητής. Ο μεγάλος δάσκαλος του αθλητισμού, ο απαράμιλλος παιδαγωγός, ο ενθουσιώδης αγωνιστής, ο γυμνασιάρχης του Πάμπου, αείμνηστος Αντώνης Παπαδόπουλος πρόσεξε τα προσόντα του και τις επιδόσεις του, τόσο στα μαθήματα όσο και στο ποδόσφαιρο και τον παίρνει στη Ανόρθωση.
Όση μπάλα και να ήξεραν, όσο ταλέντο και να είχαν οι μαθητές του, ο αξεπέραστος ο μοναδικός αυτός άνθρωπος, ο Αντώνης Παπαδόπουλος, επιμετρούσε πρώτα την απόδοση τους στα μαθήματα μέσα στη τάξη και τη συμπεριφορά τους έξω στην αυλή και μετά να τους δώσει την ανάλογη ώθηση. Ο Πάμπος Χαραλάμπους ήταν ένας ολοκληρωμένος μαθητής, και ποδοσφαιριστής μαζί.
Το τόνισε ξανά και ξανά ο Πάμπος:
«Ο Αντώνης Παπαδόπουλος είναι ο αναμορφωτής, όχι μια αλλά δυο φορές, της Ανόρθωσης»
Το πάθος του Πάμπου για το ποδόσφαιρο δεν τον απέτρεψε και την ίδια αγάπη που είχε για το άθλημα την είχε και για τη σχολική του μόρφωση. Στην Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας, βρέθηκε με τις δυο άλλες μορφές του κυπριακού ποδοσφαίρου, τον Ανδρέα Κοτσώνη και τον Νίκο Χατζήπαπα ποδοσφαιριστές του ΑΡΗ. Με εκπαιδευτικό τους τον άνθρωπο που ο Πάμπος χαρακτηρίζει σαν δάσκαλο μέσα στη σχολική τάξη και προφέσορα ποδοσφαίρου μέσα στο γήπεδο, τον Αράμ, έφτιαξαν στην Ακαδημία μια ασυναγώνιστη ποδοσφαιρική ομάδα.
Σε ηλικία 15 χρονών ο Αντώνης Παπαδόπουλος τον παίρνει από το χέρι, και από εκείνη την ημέρα η ποδοσφαιρική ταυτότητα του Πάμπου γράφει, “Ανόρθωση”. Πρώτος του προπονητής, ο άνθρωπος που, όπως εκτιμά ο Πάμπος, του έμαθε όλα τα μυστικά του ποδοσφαίρου, ο άλλος μεγάλος της Ανόρθωσης, ο Κώστας Βασιλείου, στον οποίο δηλώνει τον θαυμασμό και την εκτίμηση του.
Το 1953 με την ενοποίηση του κυπριακού ποδοσφαίρου δίνει στο ΓΣΕ τον πρώτο του αγώνα στο παιχνίδι Ανόρθωση-Νέα Σαλαμίνα και τον δεύτερο του αγώνα στο παιχνίδι Ανόρθωση-Ομόνοια. Ήταν δε τόσο το πάθος του για το ποδόσφαιρο και τόση συνέπεια έδειχνε στο στόχο του να διακρίνεται σε κάθε παιχνίδι που εκτός από τις κανονικές προπονήσεις δυο φορές την εβδομάδα έκανε και ο ίδιος κάθε μέρα προσωπική προπόνηση ποδηλατώντας πολλά χιλιόμετρα την ημέρα.
Το ζήτησε ο Πάμπος και καταγράφεται: «Πρωτοστάτης στην ενοποίηση του ποδοσφαίρου ήταν ο Αναστάσης Οικονομίδης».
Αγαπημένη του θέση ήταν αυτή του τρίτου μπάκ στην οποία και λόγω των σωματικών του προσόντων και της οξυδέρκειας του να διαβάζει το παιχνίδι του αντιπάλου διακρίθηκε ιδιαίτερα, αν και αγωνίστηκε τα περισσότερα χρόνια σαν ακραίος αμυντικός σε μια θέση όπου έδειξε την ανωτερότητα του. Ο Πάμπος διετέλεσε αρχηγός της ομάδας του για πολλά χρόνια και αγωνίστηκε με μεγάλη επιτυχία στην Εθνική Κύπρου με προπονητή τον Αργύρη Γαβαλά.
Αξέχαστα του παιχνίδια, με τον ίδιο να φτάνει στο απόγειο της απόδοσης του, το Κύπρος – Ισραήλ που έληξε ισόπαλο 1-1 και ένα παιχνίδι Ανόρθωση-Ομόνοια ισόπαλο 4-4.
Σε μια παρουσίαση ενός ποδοσφαιριστή της κλάσης του Πάμπου Χαραλάμπους, όπως και για όλους που παρουσιάζονται σε τούτο το βιβλίο, το θεωρώ άσκοπο και άκομψο να αναφέρω τα ποδοσφαιρικά τους προσόντα.
Όσοι ασχολούνται με ομαδικά αθλήματα όπως είναι το ποδόσφαιρο, και ιδιαίτερα χαρακτήρες όπως τον Πάμπο, έχουν ανεπτυγμένο το αίσθημα του χιούμορ και του “έξω καρδιά”, έτσι στεκόμαστε και λίγο σε αυτά. Ο Πάμπος Χαραλάμπους όλα αυτά τα χαρίσματα τα έχει πολύ εκλεπτυσμένα και σε υπερθετικό βαθμό.
«Βρισκόμαστε στο Ισραήλ, και με το που αρχίζει την ιστορία του, αρχίζει και να χαμογελά, και καθόμαστε σε ένα κέντρο πολύ ήσυχα και συνεσταλμένα. Ο εστιάτορας που το απόγευμα είχε παρακολουθήσει τον αγώνα μας με την Ισραηλινή ομάδα, κατάλαβε ποιοι είμαστε, μας εξέφρασε τη συμπάθεια του και φώναξε τα γκαρσόνια δίνοντας τους εντολή. Ότι φάνε και ότι πιούνε τα παιδιά είναι κερασμένα, φέρτε ότι ζητήσουν. Ο προπονητής της ομάδας, ο Ελλαδίτης Γιάννης Βάζος ένας τύπος γλεντζές, χωρατατζής, άνθρωπος έξω καρδιά, έκανε την αρχή “να ζητήσει”. Τα καημένα τα γκαρσόνια δεν προλάβαιναν να πηγαινοέρχονται και, … ακόμα φέρνουν. Όταν είδαμε ότι ο λογαριασμός ανέβηκε όσο τζίρο θα έκανε ο εστιάτορας σε μια βδομάδα, σπάσαμε τη πλάκα μας και απαιτήσαμε να πληρώσουμε. Επέμενε ο εστιάτορας, “κερασμένα” επιμέναμε εμείς να πληρώσουμε και με πρόταση του Βάζου ο αγώνας έληξε ισόπαλος, μισά-μισά.
Μείναμε με τον Πάμπο για λίγο στα παλιά και στα εξωφρενικά ποσά που έπαιρναν σαν πριμ.
«Αυτά ήταν καθορισμένα, για αγώνες κυπέλλου και στα ντέρμπι του πρωταθλήματος, δυο λίρες για τη νίκη και μια λίρα για την ισοπαλία».
Μόνο αυτά; τον διακόπτω,
«όχι, σε εξαιρετικής βαθμολογικής σημασίας παιχνίδια η νίκη συνοδευόταν και με δώρο μια γραβάτα, και πολλές φορές και κανένα τραπέζι».
Ο Πάμπος, δεν ζηλεύει ούτε στο ελάχιστο τα σημερινά εξωφρενικά πριμ που δίνονται.
Αυτή η ιστορία που μας είπε ο Πάμπος είναι συγκλονιστική, είναι ίσως η πιο τρανή απόδειξη που καταδεικνύει την απεριόριστη αγάπη αυτών των ανθρώπων για το σωματείο τους.
«Το 1962 παντρεύετε ένας δικός μας. Και οι δέκα συμποδοσφαιριστές του από την ενδεκάδα της Κυριακής βάζουν κούντο και μαζεύουν ένα ποσό τριακόσιες λίρες. Το ποσό αυτό αφού το δώσαμε στον γαμπρό αυτός δεν το αποδέχτηκε και με τη σύμφωνο γνώμη όλων, το ποσό δίδεται στην Ανόρθωση για να βελτιωθεί το οίκημα του σωματείου».
Τι να γράψεις τώρα γι’ αυτό το γεγονός, γι’ αυτούς τους ανθρώπους, σε μια εποχή όταν ο μισθός του μήνα ήταν είκοσι με είκοσι πέντε λίρες.
Ο Πάμπος Χαραλάμπους διετέλεσε βοηθός προπονητής με τον Κώστα Βασιλείου, Ντουρμπέκι και Μπέσιτς. Θεωρεί τον αξέχαστο Σιάηλο σαν το μεγαλύτερο ταλέντο που γνώρισε ποτέ, και από τους ποδοσφαιριστές ξεχώριζε τους Ερντογάν της Τσετίνκαγιά, τον Δεφτέραλη, τα τρία αδέλφια Τουρκοκύπριους τους, Αλί, Φικρέτ και Ναχίτι, για δε τον Αράμ θεωρεί ότι μπορούσε να περάσει τη μπάλα από τη τρύπα του βελονιού. Για τον Βάσο Αϊβαλιώτη ο Πάμπος ήταν απόλυτος, ήταν ένας “ποδοσφαιράνθρωπος”, έτσι χαρακτήρισε τον Βάσο ο Πάμπος.
Διετέλεσε πρόεδρος Τεχνικής Επιτροπής Διαιτησίας έφορος εθνικών ομάδων για πολλά χρόνια με προπονητές στην Εθνική Κύπρου τον Πανίκο Ιακώβου και τον Ανδρέα Μιχαηλίδη.
Βοηθός Γενικός Γραμματέας, Αντιπρόεδρος, Έφορος Εθνικών Ομάδων για περίοδο δέκα χρόνων.
Η ημερομηνία, 06/02/1936 ημέρα γέννησης του Πάμπου, ήταν σημαδιακή για το κυπριακό ποδόσφαιρο. Το υπηρέτησε πιστά με πάθος, αυταπάρνηση και εντιμότητα. Με την ίδια εντιμότητα εκφράζει σήμερα την απογοήτευση του για τις σημερινές ποδοσφαιρικές συνθήκες. Δυο λέξεις είπε, δεν χρειάζονται περισσότερα. “Χάνονται ταλέντα”.
